รีวิว Memoria เมมโมรีแบคทีเรีย
เรื่องของ ‘Memoria’ งานล่าสุดของเจ้ย อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ที่ขยับขยายไปทำหนังในยุโรปแบบเต็มตัวพร้อมด้วยหน้าหนังที่ได้ทิลดา สวินตัน (Tilda Swinton) นักแสดงชาวสก็อตที่สร้างชื่อในฮอลลีวูดโดยเฉพาะการรับบท ‘แอนเชียนต์วัน’ ในหนัง ‘Doctor Strange’ และโดยปกติของหนังของอภิชาติพงศ์ทุกเรื่อง ‘Memoria’ ได้เดินทางไปกวาดรางวัลมากมายโดยเฉพาะการได้รางวัลจูรีไพร์ซตัวที่ 2 จากเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ในปีที่ผ่านมาจนเกิดกระแสเรียกร้องของคอหนังชาวไทยและแฟนเดนตาย ดูได้ที่ ดูหนัง
เหมือนกับหนังเรื่องอื่น ๆ ของเจ้ยพลอตหนังของ ‘Memoria’ ไม่ได้มีอะไรซับซ้อนไปกว่านักพฤกษศาสตร์สาวนามเจสสิกา ที่รับบทโดยสวินตัน เกิดได้ยินเสียงดัง ปัง ! ที่ปลุกเธอให้ตื่นในยามเช้า แต่เสียง ๆ นี้ไม่หายไปไหนจนมันนำเธอไปพบกับเหตุการณ์แปลกประหลาดทั้งการค้นหาต้นตอของเสียงจนได้รู้จักกับ เออร์นาน (รับบทโดย ฮวน พาโบล เออเรโก Juan Pablo Urrego) ซาวด์เอนจิเนียร์หนุ่มที่ช่วยเจสสิกาหาที่มาของเสียง ไปจนถึงการเดินทางเข้าป่าในโคลอมเบียจนได้พบกับ เออร์นาน (รับบทโดย เอลคิน ดิแอซ Elkin Díaz) คนที่อาจให้คำตอบเจสสิกาได้ว่าเสียงที่เธอได้ยินคือเสียงอะไร
แน่ชัดเลยว่าเราไม่สามารถหยิบจับหลักการเล่าเรื่องของหนังทั่วไปมาใช้ทำความเข้าใจ ‘Memoria’ ได้ ดังนั้นคนดูจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องดูไปคิดไป หยิบจับประเด็นต่าง ๆ ที่หนังโยนเป็นเศษขนมปังรายทางและร่วมเดินทางไปสู่บทสรุปที่ต้องบอกว่าค่อนข้างน่าแปลกใจที่ตัวหนังมีบทสรุปและคำตอบแบบตายตัวให้ ไม่เหมือนหนังของเจ้ยเรื่องอื่น ๆ เท่าใดนัก
รีวิว Memoria เมมโมรีแบคทีเรีย
ประเด็นหลัก ๆ เลยของเรื่องแน่นอนว่าคือเรื่องของ “ความทรงจำ” ที่หนังเล่นกับเครื่องมือกักเก็บความจำทั้งหลายไล่ตั้งแต่คอมพิวเตอร์ สมาร์ตโฟน หลักฐานทางประวัตศาสตร์อย่างกระดูกมนุษย์ ก้อนหิน ไปจนถึงกายภาพของคนที่เชื่อมจิตถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ดังนั้นเราจะเห็นว่า ความทรงจำทุกอย่างที่จะมี “สื่อกลาง” เสมอ ซึ่งในตอนท้ายหนังก็ได้มีการอธิบายเรื่องที่เจสสิกามีสถานะเหมือนเป็นเสาสัญญาณเพื่อรับสารความทรงจำต่าง ๆ ด้วย อย่าลืมไปรับชมที่ ดูหนังฟรี
แต่อย่างนั้น ‘Memoria’ ก็ไม่ได้สักแต่จะเล่าเรื่องให้ดูแฟนตาซีจนหลงลืมลายเซ็นสำคัญของอภิชาติพงศ์ เพราะต่อให้ไปทำหนังโคลัมเบียหรือเปลี่ยนย้ายสัญชาติ แต่ท้ายที่สุดแล้วเจ้ยก็ยังคงแทรกเรื่องกรรมเอาไว้ในเรื่องเล่าเสมอ โดยคราวนี้เขาได้โยงเรื่องเชื้อราบนดอกไม้ที่เจสสิกาต้องจัดการ แล้วค่อย ๆ เผยเรื่องเล่าถึงสุนัขที่ตัวเองไม่ทันได้ช่วยเหลือของ อาญส์ (จีน บาลิบาร์ Jeanne Balibar) เพราะป่วยเข้าโรงพยาบาลเสียก่อน และรอยเจาะตรงกระโหลกศีรษะบนโครงกระดูกที่ขุดพบ ไปจนถึงเรื่องราวที่ถูกเล่าในป่าตอนท้ายเรื่อง เหล่านี้เองที่ได้ยืนยันว่าแม้ตัวงานจะไม่ได้ใช้ภาษาไทยแต่ก็ยังมีกลิ่นอายความเชื่อแบบไทยอบอวลในเรื่องไม่น้อยเลยทีเดียว
เเต่สุดท้ายเเล้วคืองานเสียงคงต้องบอกว่า ‘Memoria’ น่าจะใช้ประโยชน์งานซาวด์ดีไซน์อย่างเต็มเม็ดเต็มเหนี่ยวที่สุดแล้ว ทั้งเสียงบรรยากาศที่โอบรอบคนดูไปจนถึงการออกแบบเสียงปังที่ให้ความหมายต่างกันในเรื่องราว จนพูดได้ว่าสำหรับคนดูนอกจากจะได้เสพย์งานภาพของสอง สยมภู มุกดีพร้อมแล้ว งานเสียงควบคุมโดย อู่-ไตรเทพ วงศ์ไพบูลย์ แห่งกันตนาซาวด์สตูดิโอยังทำงานกับคนดูในหลายระดับขึ้นอยู่กับว่าคนดูจะแค่ “ได้ยิน” หรือ “ได้ฟัง” เท่านั้นเอง
รีวิวจากผู้ชมทั่วโลก
ความทรงจำ: ภาพยนตร์ที่สัมผัสกับเขตร้อนหลายแห่ง ทิลด้า สวินตัน เป็นคนสวนในตลาดโคลอมเบีย เธอไปเยี่ยมน้องสาวของเธอที่ป่วยเป็นโรคระบบทางเดินหายใจโดยไม่ทราบสาเหตุ มีการพูดคุยกันว่าอาจเกิดจากผู้เฒ่าของชนเผ่าโดดเดี่ยวที่เรียกว่า Invisibles ซึ่งถูกกล่าวหาว่าสาปแช่งศัตรู . สวินตันเองก็ได้ยินเสียง ปัง ดัง ที่คนอื่นไม่ได้ยิน เธอพยายามค้นหาว่าอะไรคือสาเหตุ วิศวกรเสียงช่วยเธอ แต่แล้วเขาก็หายตัวไป ดูเหมือนว่าจะไม่เคยมีอยู่จริง กรณีอื่น ๆ ของ Mandela Syndrome ก็เกิดขึ้นเช่นกัน นักมานุษยวิทยาแสดงโครงกระดูกอายุ 5,000 ปีของสวินตันที่ถูกค้นพบ โดยหนึ่งในนั้นถูกกักไว้ การเดินทางขึ้นเขาเพื่อเยี่ยมชมแหล่งโบราณคดีส่งผลให้เกิดการเผชิญหน้าที่แปลกประหลาดมากขึ้น เสียงรบกวน เสียง และการขาดหายไปนั้นใช้เพื่อบอกเอฟเฟกต์ใน Memoria เสียงดังที่ดังออกมาจากที่ไหนก็ไม่รู้ที่รบกวน แม้ว่าจะอธิบายได้ก็ตาม การเรียบซ้ำที่โต๊ะอาหารค่ำที่ได้ยินโดยสวินตันเท่านั้นที่คุกคามในระดับอัตถิภาวนิยม Timeslips ความทรงจำที่บันทึกไว้ในหินซึ่งสามารถเข้าถึงได้ในภายหลังเพิ่มความแปลกประหลาดของการเล่าเรื่อง ในเวลาไม่นาน Swinton จะปรากฏในระยะแม้ว่าเธอจะแสวงหายากล่อมประสาทในขั้นตอนเดียว ความหมายของ flm นี้อาจเข้าใจยาก และฉันไม่แน่ใจเลยว่าฉันเจาะลึกลงไปแล้ว ฉันจะครุ่นคิดเรื่องนี้สักครู่ เขียนบทและกำกับการแสดงโดย อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล 8/10 ไปดูกันเลยที่ เว็บดูหนังฟรี
ผู้หญิงได้ยินเสียง. ผู้ชมก็จะได้ยินเสียงดังเช่นกัน ผู้หญิงคนนั้นกระโดดเมื่อเธอได้ยินเสียง ผู้ชมก็เช่นกัน เธออยากจะรู้ว่าเสียงนั้นคืออะไร เราพร้อมจะเดินทาง พยายามเข้าใจการเดินทางของเธอให้ดีที่สุด… Memoria เป็นภาพยนตร์ที่แตกต่างอย่างมาก ส่วนใหญ่แล้วมันมีเอกลักษณ์ในทางที่ดี แต่มันเป็นนาฬิกาที่ท้าทาย และถ้าคุณชอบฉัน คุณอาจออกมาจากมันโดยไม่รู้แน่ชัดว่าคุณเพิ่งเห็นอะไร… แต่หวังว่าคุณจะประทับใจที่มันสร้างคุณขึ้นมา รู้สึก. ฉันอ่านเจอว่าเรื่องนี้จะฉายในโรงเท่านั้น
และจะไม่มีวันได้รับการเผยแพร่แบบสตรีมมิงหรือเผยแพร่ในรูปแบบดีวีดี/บลูเรย์ ฉันคิดว่านั่นฟังดูเสแสร้ง แต่ตอนนี้หลังจากที่ได้ดูหนังเรื่องนี้แล้ว ถ้าพวกเขาทำตามแผนนั้น ฉันเข้าใจว่าทำไม Memoria เป็นภาพยนตร์ที่เงียบและบางครั้งก็ถึงตาย ฉันไม่รู้ว่าคนส่วนใหญ่ (รวมถึงฉันด้วย) จะสามารถจดจ่อกับมันได้อย่างเต็มที่หรือไม่ถ้าพวกเขาอยู่ที่บ้าน และมีโทรศัพท์มือถือและสิ่งที่คล้ายกันเพื่อเป็นการรบกวนสมาธิ สิ่งนี้จะชัดเจนที่สุดในครึ่งหลัง ซึ่งจะบิดเบี้ยวและดูเหมือนจะแยกส่วนเวลาออกเองเมื่อคุณรับชม ฉันรู้ว่ามันฟังดูอวดดีแค่ไหน แต่ช่วงครึ่งหลังโดยประมาณเป็นซีเควนซ์ที่ยาวเหยียดซึ่งช้าในแบบที่น่าเกรงขาม และฉันสามารถประมาณได้ว่าส่วนสุดท้ายของหนังเรื่องนี้มีครึ่งหนึ่ง อาจนานกว่า 70 นาที ไปดูกันเลยที่ เว็บดูหนังฟรี
มันอาจจะสั้นถึงครึ่งชั่วโมงก็ได้ เมื่อไม่มีการบรรยายหรือโครงสร้างที่ชัดเจน คุณจึงไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากให้จดจ่อกับสิ่งที่กำลังเกิดขึ้น (หรือไม่?) อย่างตั้งใจ มันจบลงด้วยการถูกสะกดจิต บางคนรู้สึกโล่งใจเมื่อสิ้นสุด ฉันจะโกหกถ้าฉันบอกว่าฉันถูกตรึงอยู่ตลอดเวลา แต่ฉันประทับใจมากกับความรู้สึกของ Memoria โดยรวมที่จะดูแฉเพื่อบอกว่ามันมาทุกที่ที่เกือบจะเสียเวลา ทิลด้า สวินดอนก็สมควรได้รับการยกย่องเช่นกัน ฉันคิดว่าภาพยนตร์เรื่องนี้ถามเธอเยอะมาก และขอให้เธอทำทุกอย่างอย่างละเอียดด้วย เธอแสดงได้อย่างยอดเยี่ยม
และเป็นสิ่งที่ฉันไม่คิดว่าจะมีอีกหลายคนทำได้ โดยรวมแล้ว นี่เป็นหนังที่ช้าและซับซ้อนมาก แต่ฉันไม่สามารถเรียกได้ว่าน่าเบื่อ และด้วยประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใคร ฉันจะไม่เรียกว่าน่าหงุดหงิดหรือเสแสร้งเช่นกัน เป็นเวลา 137 นาทีที่คุณจะได้สนใจ ตราบใดที่คุณพร้อมที่จะเห็นบางสิ่งบางอย่างจากภายนอก และสิ่งที่คุณพยายามจะมอบประสบการณ์การชมภาพยนตร์ที่ไม่เหมือนใครให้กับคุณ มากกว่าที่จะให้การเล่าเรื่องแบบเดิมๆ หรือคำตอบง่ายๆ แก่คุณ
อันดับแรก ให้ฉันบอกว่าฉันชอบทั้งหนังเกี่ยวกับสมองและหนังที่เผาผลาญช้า Stalker เป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่ฉันโปรดปรานที่สุดตลอดกาล… และเรื่องหนึ่งไม่ได้ฉายช้าไปกว่านี้อีกแล้ว แต่มีการลุกไหม้อย่างช้าๆ … แล้วก็เห็นเทียนละลาย ฉันกินเวลาจนถึง 21 นาทีในภาพยนตร์เรื่องนี้ เมื่อถึงเวลา 5 นาที ผู้หญิงคนหนึ่งถูกปลุกด้วยเสียงและพยายามจะลุกจากเตียงได้ เธอใช้เวลาอีก 5 นาทีนั่งที่โต๊ะ พูดภาษาอังกฤษกับผู้ชายคนหนึ่งที่เสียงไม่ดีและงุนงง ยากที่จะระบุได้ว่าพวกเขากำลังพูดอะไร เธอพูดถึงบางอย่างเกี่ยวกับบัตรธนาคาร
ฉันสงสัยว่าส่วนที่เหลือเป็นเรื่องเล็กน้อยพอ ๆ กัน ไม่ว่าจะอ่านไม่ออก ที่ไหนสักแห่งก่อน 20 นาที ชายคนหนึ่งอยู่ในห้องเรียนเพื่ออธิบายบางอย่างเกี่ยวกับการสร้างกีตาร์คลาสสิก ซึ่งเป็นภาษาสเปนที่ไม่ได้แปล สิ่งนี้เกี่ยวข้องกับสิ่งอื่นในภาพยนตร์ยังไม่เป็นที่แน่ชัด ในนาทีที่ 21 ผู้หญิงคนแรกอยู่ในสตูดิโอเพลง และพูดภาษาสเปนแบบไม่แปลเป็นภาษาเทคโนโลยีอีกครั้ง ว่าใครจะรู้อะไร (เว้นแต่ว่าคุณพูดภาษาสเปนได้แน่นอน) เมื่อถึงจุดนั้น ผมก็ปิดมันลง ไม่อยากใช้เวลาสองชั่วโมงข้างหน้าเพื่อดูว่าภาพยนตร์เรื่อง “ศิลปะ” นี้จะดีขึ้นหรือไม่ มีศิลปะ… แล้วก็มีเรื่องไร้สาระ ฉันสามารถบอกได้หลังจากอ่านบทวิจารณ์อื่น ๆ
หลายรายการที่ฉันตัดสินใจถูกต้อง เห็นได้ชัดว่านี่เป็นความบันเทิง (และกระตุ้นความคิด) เหมือนกับการดูสีแห้ง “โอ้! แมลงวันตัวหนึ่งตกลงมาบนรอยเปื้อนสีนั้น บางทีนั่นอาจหมายถึงบางอย่าง!” ฉันยินดีที่จะให้ภาพยนตร์บางส่วนเพื่อสร้างไอน้ำ หนังอาร์ทก็ดีนะ การสตาร์ทกล้องแล้วปล่อยให้มันทำงานไม่ใช่ศิลปะ บางทีพวกเขาควรเปลี่ยนชื่อภาพยนตร์เรื่องนี้ว่า “21 นาที”… เพราะนั่นคือจุดที่คนดูทั่วไปจะกดปุ่มปิด (ถึงแม้จะยาวขนาดนั้น) นี่ไม่ใช่ศิลปะ มันช่างอวดดี จักรพรรดิไม่มีเสื้อผ้า
จุดเด่นของหนังเรื่องนี้เลย คือ ในเชิงหนังอวองการ์ด เจ้ยพาหนังไปไกลมากที่ได้เล่าในบริบทใหม่ ๆ โดยยังมีกลิ่นอายความเชื่อไทย ๆ ได้อย่างน่าสนใจ งานภาพและเสียงคือที่สุดของประสบการณ์ดูหนังในโรงจริง ๆ ทิลดา สวินทัน แบกหนังไว้ทั้งเรื่องอย่างมีเสน่ห์ชวนติดตาม
สิ่งที่น่าสังเกตมาก ๆ ของเรื่องนี้ คือ หนังไม่เหมาะกับทุกคนแน่ ๆ อาจเหมาะกับแฟนคลับของผู้กำกับ เจ้ย มากกว่า สามารถติดตามการรีวิวของเรา ที่นี้ทีเดียว เว็บรีวิวหนัง
